Lootsman en  Conynenberg te  Amsterdam

De oudste bekende volksprenten uit dit fonds zijn gedrukt op naam van de weduwe Theunis Jacobsz. Lootsman. Eén hiervan is gedateerd 1670. De weduwe Theunis Jacobsz., met haar meisjesnaam Lijntje Robyns, was afkomstig uit Antwerpen 1. Haar echtgenoot, overleden in 1650, telde onder de belangrijkste Amsterdamse uitgevers van zijn tijd 2. Hij liet zijn weduwe vijf onmondige kinderen na. Bijna veertig jaar lang heeft de weduwe Theunis Jacobsz het bedrijf van haar echtgenoot voortgezet3. Intussentijd waren hare kinderen meer­derjarig geworden. De oudste Jacobus trad zelfstandig op als boekdrukker van 1653 tot 1668 4, van deze laatste datum af, tot zijn overlijden in 1679, was hij geassocieerd met zijn broeder Casparus 5. De oudste dochter van de weduwe Lootsman, Cathalina, was gehuwd met Michiel de Groot, eveneens een bekende drukker en uitgever van volksprenten. De tweede dochter, Johanna, was ook gehuwd met een drukker, Jacobus Conynenberg 6. Deze laatste overleed in januari 1675 7.

Na de dood van zijn broeder Jacobus (1679) heeft Casparus Lootsman ook even samengewerkt met zijn zuster, de weduwe Conynenberg 8.Al deze firmanten : Jacobus Lootsman, Jacobus en Casparus Lootsman, Casparus Lootsman en de weduwe Conynenberg waren gevestigd „Op 't Water in de Lootsman", waar ook de weduwe Theunis Jacobsz gevestigd was en zelfstandig werkzaam bleef tot haar overlijden in 1689 9- Haar zoon Casparus Lootsman volgde haar op. Van hem zijn een zestal prenten bewaard, waaronder de Avonturen van Willem Bontekoe en de Pelgrimage van Duif ken en Willemynken. Deze en andere prenten van Casparus Lootsman zien er niet naar uit, alsof ze zijn afgedrukt van nieuwe blokken. Wij achten het dan ook zeer waarschijnlijk dat deze houtsnedes reeds deel uitmaakten van het fonds van de weduwe Theunis Jacobsz.

Casparus Lootsman, overleden in 171110, bleef vermoedelijk ongehuwd. Zijn zuster, de weduwe Conynenberg, had twee zonen : de oudste, Antony, werd dominee te Loenen u, de ander, Jacobus, werd door zijn oom Casparus Lootsman opgeleid in het drukkersvak.
De firma werd in 1723 overgenomen door Isaac van der Putte, die op hetzelfde adres als drukker actief geweest is van 1715-1748.

Uit: M. de Meyer 1962, p. 210.

1 Kleerkooper en Van Stockum, I, blz. 387. — 2 Hij gaf verschillende werken uit van Jacob Cats, een nieuwe druk van de Byeticorfvan Marnix van Sint-Aldegonde, van de Zeeusche Nachtegael en was in 1641, samen met J.F. Stam, E. Coppenburg en O.B. Smient, mede-uitgever van de statenbijbel. Zie lijsten van zijn uitgaven in de Cartotheek Enschedé in de Bibliotheek van de Vereeniging van den Boekhandel te Amsterdam. — 3 In de hiervoor vernoemde Cartotheek Enschedé zijn zeven drukken vermeld van de Tresoor van de Gewichten, Maten van Koorn enz., verschenen bij de wed. Theunis Jacobsz van 1652 tot 1673. Op 14 maart 1659 werd aan de wed. Theunis Jacobsz. consent verleend voor het drukken van de bijbel (Zie Ledeboer, Alfabetische Lijst, blz. 590). In de Cartotheek Enschedé is tenslotte ook nog een uitgave vermeld van Cats' Spiegel van den ouden en nieuwen tijd, uitgegeven door de weduwe Theunis Jacobsz in 1690, het jaar na haar dood dus. _ 4 Waller, Biogr. IVoordenb., blz.404- — 5 Zeevaartboeken gedateerd 1688,1676 en 1678 uitgegeven door Jacobus en Casparus Lootsman. Zie Cartotheek Enschedé.— 6 Kleerkooper en Van Stockum, I, blz. 388. —  7 Ibid., I, blz. 147. _ 8 Uitgave van 1694 in Cartotheek Enschedé. — 9 Kleerkooper en Van Stockum, I, blz. 387. — 10 Ibid., ď, blz. 388. — 11 Ibid., I, blz. 387.


Literatuur: KVCS p. 212 en p. 781

Prentenlijst Lootsman, Conynenburg en Van der Putte

Contact SGKJ: hetoudekinderboek@gmail.com ; website: centsprenten@xs4all.nl.  © 2001-2015 A.G.J.M. Borms. Bijgewerkt op 06 januari 2015. Overname, kopiëren en downloaden voor niet-commercieel gebruik van teksten en afb. is toegestaan onder vermelding van bron SGKJ/AGJMBorms. De Stichting Geschiedenis Kinder- en Jeugdliteratuur is een algemeen nut beogende instelling; bijdragen komen in aanmerking voor (verhoogde) belastingaftrek.