Hemeleers-Van Houter  te  Schaarbeek (Brussel)

Het fonds kinderprenten van het huis Hemeleers-Van Houter vormt een late nabloei van de populaire houtgravure. Wij zouden eerder van verval kunnen spreken dan van bloei want de kinderprenten van Hemeleers, alle verschenen zonder naam of adres van uitgever, zijn gemakkelijk te herkennen aan hun verwaarloosde uitvoering, zowel wat het afdrukken van de blokken als het kleuren der prenten betreft.

Maar het fonds Hemeleers is rechtstreeks verwant met de 18e-eeuwse en vroeg-19e-eeuwse Nederlandse kinderprenten. In dit fonds immers zijn terechtgekomen tal van Nederlandse houtblokken gegraveerd door H. Numan, J. Robyn, A. Cranendoncq, G. Oortman, J. van Lieshout, W. Bal en I. Coldewyn; houtblokken afkomstig van de firma's Stichter, Noman en Van Staden. Hierom hebben we het nuttig geoordeeld hier de volledige lijst op te nemen van de prenten verschenen in dit fonds, alhoewel sommige prenten van Hemeleers uitsluitend van Franse teksten zijn voorzien.

Aan het werk van Van Heurck en Boekenoogen, I.P.F., blz. 521, ontlenen we volgende bijzonderheden over deze firma. M. Hemeleers, geboren te Molenbeek, vestigde zich als drukker te Schaarbeek in 1827. Behalve kinderprenten drukte hij ook speelkaarten en fantasiepapier. Hij overleed op 11 oktober 1880. Zijn zaak werd voortgezet door één van zijn zonen tot in het jaar 1894, datum van opheffing van het bedrijf. De meeste van de houtblokken werden verbrand, enkele zijn terechtgekomen in het Kon. Museum van het Jubelpark te Brussel 3.

Het fonds omvat 161 prenten. De blokken van de eerste 94 prenten werden voor de firma nieuw gegraveerd. Het zijn meestal vrij slordige kopieën van Franse prenten, soms ook van prenten van Brepols (De Godzaligen Huyszegen, Mayeux kopie van Brepols nr. 112, 30 kopie van nr. no, 38 kopie van nrs. 38 en 39, 39 kopie van 54, 57 van nr. 71, 79 van nr. 137, 83 van nr. 124), van Glenisson en Van Genechten (5 kopie van nr. 28, n van nr. 4) en van Beersmans (36 kopie van nr. 38). De blokken van de prenten 95 tot 161 zijn van Hollandse herkomst. Zij zijn in het bezit gekomen van de firma Hemeleers door overname van een gedeelte van de houtblokken van de firma Van Staden en C° te Amsterdam, die op haar beurt in het bezit gekomen was van houtblokken welke voor het eerst uitgegeven waren door H. Numan en door de firma's van Egmont, Stichter, Hendriksen, Noman en Hoffers. 

Literatuur: KVCS p. 186 en p. 750

Prentenlijst

Contact SGKJ: hetoudekinderboek@gmail.com ; website: centsprenten@xs4all.nl.  © 2001-2015 A.G.J.M. Borms. Bijgewerkt op 03 januari 2015. Overname, kopiëren en downloaden voor niet-commercieel gebruik van teksten en afb. is toegestaan onder vermelding van bron SGKJ/AGJMBorms. De Stichting Geschiedenis Kinder- en Jeugdliteratuur is een algemeen nut beogende instelling; bijdragen komen in aanmerking voor (verhoogde) belastingaftrek.